Son yıllarda ülkemizde yapılaşmanın çoğalması ile paralel olarak insanlar kapalı alanlarda yaşamak, çalışmak, sosyal yaşamlarını sürdürmek zorunda kaldı; bunlar kimi zaman alışveriş merkezi, kimi zaman plazalar, ofis katları, home ofisler. Tabi ki, bu kadar bina yapılır da havalandırma yani ısıtma-soğutma sistemleri yapılmaz mı? Her geçen gün teknoloji ile birlikte bu sistemler de gelişti. Bina dediğiniz, sonuçta kapalı bir kutu; dışarıdan taze hava alıp, içinde dolaştıracak, bu arada havanın hepsini almayacak ki tasarruf yapsın, mevcut havayı içerideki sistemler, filtreler çevirsin…
Burada önemli olan, binaları yaptıktan sonra bu cihazlara bakım yapılması ve mekanlarda kaliteli hava olması çok önemli. Eğer hava kalitesine dikkat edilmezse neler olur? 200 metrekarelik bir ofiste, hasta olan en köşedeki kişi, diğer köşedeki kişiyi hasta edebilir; bina içindeki kişilerde halsizlik yorgunluk belirtileri başlar ve insanların bağışıklık sistemi zarar görür.
Biraz daha rakamsal konuşalım; Her yıl 5.5 ile 7 milyon arasında kişinin hava kirliliğinden dolayı öldüğü düşünülüyor. Bu sayının 4 milyonu ise kapalı mekandaki hava kirliliğinden kaynaklanıyor. Bu konuya dikkat çeken Danimarka Teknik Üniversitesi’nden Jan Sundell ve birçok diğer bilim insanı “hastalık ve ölümlere aslında kapalı alan kirliliğinin sebep olduğunu” düşünüyorlar.
Hasta Bina Sendromunun sağlığı olumsuz etkilemesi dışında başka olumsuz sonuçlara da yol açan bir faktör olarak kalmıyor. Sendromun oluşmasına sebep olan belirtiler, sağlık harcamalarının artmasına ve iş gücü kaybının yaşanmasına da sebep oluyor.
Örneğin, Amerikan Çevre Koruma Örgütü’nün verilerine göre 1993’ te Amerika’da harcanan yıllık sağlık harcamasının 60 milyar doları HBS (Hasta Bina Sendromu) kaynaklı.
HBS kaynaklı sağlık sorunları yüzünden işe gelemeyen çalışanların sebep olduğu zaman kaybı ve maliyet artışı yüksek rakamlarla ifade ediliyor. Araştırmalara göre psikolojik etkenler yüzünden verimin düşmesi İngiltere’deki işverenler için 30 milyar poundluk bir zarara sebep oluyor.
Hasta Bina Sendromuna Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?
HBS kompleks bir sorun olduğu için tanı ve teşhislerin yapılması için sadece sağlık uzmanları değil, mühendis ve mimarların da bina yapılarıyla ilgili olarak görüşlerine ihtiyaç var. Buna rağmen, uzmanların araştırma sonuçlarına dayalı olarak elde ettiği bulgulara bazı önlemler almanın da mümkün olduğu biliniyor. BOMA International kuruluşuna göre hasta bina sendromunun olmadığı bir çalışma ortamı yaratmak için sıcaklık ve nem koşullarının optimize edilmesi ve bina içi hava kirliliğine yol açan maddelerin ortadan kaldırılması gerek. Hasta bina sendromunun önüne geçmek amaçlı alınacak önlemleri 6 başlıkta sıralayabiliriz:
- Islak veya nemli alanların temizlenmesi, kurulanması ve durulanması gerek. Böylece, rutubet veya kirliliğin önüne geçilebilir. Üst seviye hijyeni sağlamak amacıyla profesyonel bir temizlik hizmeti alınması öneriliyor.
- HVLS fanlarının havalandırma için kullanılmasıyla bina içi hava döngüsü düzeltilmeli. Kullanılan fanların ASHRAE standartlarına uygun olması gerekli.
- HVAC ve bina yönetim sistemleri kullanılarak bina içi enerji yönetimi verimli hale getirilmeli; ısıtma, havalandırma, iklimlendirme gibi kontrollerin tek elden kontrol edilmesi sağlanmalı.
- Özellikle sigara içilen alanlarda mutlaka hava döngüsü sağlanmalı.
- Bina içinde kullanılan materyallerin VOC ölçümü düşük ve doğal hammaddeden yapılmasına dikkat edilmeli.
- Düzenli bir şekilde binanın havalandırılması, camların uygun yerlerde kullanılması sağlanmalı.
Özetle; hasta bina sendromunun çözümü için entegre bina ve tesis yönetim çözümleri, modern teknoloji ve kişisel farkındalığa ihtiyaç var.
Havalandırma kanalı temizliğinin faydaları
- Daha Sağlıklı İç Ortam Hava Kalitesine sahip olursunuz
- Kirli kanallar küf, küf ve bakteri barındırır, temizlik sayesinde kurtulursunuz.
- Enerji Tasarrufu – kanallardaki kirlilik , HVAC sisteminin daha fazla çalışmasına ve konfor taleplerini karşılamak için daha uzun çalışmasına neden olarak daha yüksek faturalar gelmesiniz sağlar
- HVAC Sistemi Uzun Ömrü
- Üstün Konfor – Temiz HVAC ekipmanı en yüksek kapasitede çalışırken, daha eşit dağılmış ısıtma ve soğutma, daha konforlu bir ev sağlar.
- Daha Az Toz Alma – Daha temiz bir HVAC sistemi evinizde ve işyerinizde daha temiz hava demektir.
- Kokuları Ortadan Kaldırır – Kanallardaki küf, küf, çürüyen kemirgenler ve diğer rahatsızlık kokulara yol açabilir.
